1. Katarakta xəstəliyi barədə məlumat

Katarakta tez-tez rast gəlinən xəstəlik olub gözdə büllürun yaşla əlaqədar bulanması deməkdir. Gözümüzün bülluru bəbəyin arxasında yerləşir və çox bulananda rəngi dəyişir, bunu mikroskop müayinəsi olmadan da adi kanar baxışdan müşahidə etmək olur. Bu zaman bəbəyin rəngi mirvari rəngə çalır. Bu səbəbdən el arasında kataraktaya mirvari suyu deyirlər.

Katarakta diaqnozundan qorxmaq lazım deyil. Çünki vaxtında müayinə olunub və professional cərrah tərəfdən əməliyyat olunsa, görmə bərpa olunur.

Katarakta əsasən 60 yaşdan yuxarı insanlarda rast gəlinir. Bununla yanaşı, anadangəlmə və travmadan sonra yaranan kataraktalar da olur. Amma daha çox rastlanan məhz yaşla əlaqəli olan kataraktalardır.

Şəkər xəstələrində katarakta daha gənç yaşlarda özünü göstərir.

2. Hansı simptomlar ilə müşahidə edilir?

Katarakta yaranarkən pasiyentin uzaq görməsi pozulur. Xəstəlik aybaay, ilbəil yetişir və yetişdikcə görmədəki bulanıqlıq artır. Pasiyent elə bil bulanmış pəncərədən baxır. Belə pasiyentlərdə hətta işığa qarşı həssaslıq artır. Yaxını görmək üçün eynək taxan insanların eynəksiz yaxını görməyə başlamaları da mərkəzi kataraktanın əlamətidir. Bu cür xəstələr yaxından ən zərif məişət işlərini belə (iynə saplamaq və s) görə bilirlər. Bu nə deməkdir? Bu necə ola bilər?

Hər sağlam pasiyent sağlam gözlər ilə 40 yaşdan sonra yaxına baxmaq üçün artıq eynəklərdən istifadə etməlidir ki, aydın görsün. Bu normal haldır. Əgər istifadə etmirsə, deməli bu gözdə ya anadangəlmə miopiya – yaxındangörmə var (onlar uzağı görmürlər, amma yaxını çox yaxşı görürlər və eynəyə ehtiyac olmur), ya da katarakta var! Çünki, katarakta zamanı büllur yetişdikcə, gözdə yalançı miopiya yaradır və onlar yaxını yaxşı görürlər. Bu da kataraktanın əlamətidir.

3. Necə müalicə olunur?

Kataraktanın bu gün üçün dərman müalicəsi yoxdur. Yeganə müalicə - cərrahi müdaxilədir. Əməliyyat texnikalarından ən yenisi və güvənlisi qısaca FAKO deyilən Fakoemülsifikasiya metodudur. 2 mm kəsikdən, ultrasəslə gözün içinə girilərək, bulanmış billur ultrosonik dalğalar vasitəsi ilə parçalanır, sorulur və xaric olunur. Çıxarılan billurun yerinə linza yerləşdirilir.

Gözün içinə qoyulan linzalar ömürlükdür. Əməliyyatdan əvvəl cür bə cür növ linzalar pasiyentə təklif olunur və pasiyentlər onları özləri seçirlər - müxtəlif istehsalda, monofokal, bifokal, trifokal (ağıllı linzalar). Linzaların seçimi əməliyyatdan qabaq pasiyentlərin öhtəliyindədir. Onların vasitəsi ilə pasiyentlər yenidən tam şəffaf dünyaya baxırlar.

4. Katarakta əməliyyatından sonra pasiyent neçə faiz görəcək?

Qara su xəstəliyindən fərqli olaraq, katarakta ilə olan pasiyentlər vaxtında əməliyyat olunduqda, itirilən görmə əməliyyatdan sonra qayıdır. Bəzən büllur ifrat dərəcədə yetişir, şişir və artıq kisəsinin bağlarına təsir göstərir və onları zəiflədir. Bu gecikmiş hal hesab olunur və bu halda əməliyyatın gedişatı da dəyişə bilər. Gecikdirilmiş əməliyyatlarda ultrasəsin gücü çatmır, ağırlaşmaların riski çoxalır.. Bu və ya digər səbəblərə görə artıq Faco ilə deyil, gözdə 7 mm kəsik etməklə, büllür parçalanmamış bütöv şəkildə xaric olunur. Əməliyyatdan sonra görmə, gözdə başqa xəstəliklərin mövcud olub olmamağından da asılıdır. Əgər gözdə başqa heç bir xəstəlik mövcud deyilsə, görmə 100%-ə qədər bərpa olunur. Əməliyyatdan əvvəl bulanmış büllur öndə yerləşdiyinə görə, göz dibi ya dumanlı vəziyyətdə görünür ya da heç görünmür. Əməliyyatdan sonra bulanmış büllur xaric oldunduğuna görə, artıq göz dibinin müayinəsi olunur. Göz dibində hər hansı bir xəstəlik (məsələn şəkərli diabet) olarsa, bu halda artıq göz dibinin müalicəsi aparılır.

5. Əməliyyat zamanı ağrı olur? Necə keyidirsiz?

Əməliyyat yerli keyitmə ilə aparılır - gözə damcı tökmək ilə. Əməliyyat ağrısız keçir. Nadir hallarda, pasiyentlər həssas olur, adi bir toxunuşdan reaksiya verirlər, gözü, başı sağa sola tərpədirlər. Bu şəraitdə əməliyyyat aparmaq üçün çətinliklər yaranır. Bu kimi hallarda narkoz verməyə ehtiyac yaranır.

Əziz pasiyentlər! Əgər görmədə az da olsa zəiflik hiss edirsizsə, vaxtında müayinə olunun! Unutmayaq ki, göz xəstəliklərinin ancaq erkən mərhələlərində biz, çox asan usullar ilə görməni qaytara bilərik.